Por que a ciencia é necesaria?

A ciencia é o conxunto de saberes que ao longo do tempo contribuíron a que o home alcance o coñecemento do mundo que o rodea, e tamén da súa propia individualidade. O desenvolvemento científico é indubidablemente o máis importante dos que experimentou a humanidade, e permitiulle ao home dar resposta a moitísimas inquietudes que xurdiron e a emprender o camiño cara á resolución de distintos problemas. A ciencia é a maior obra colectiva da historia da humanidade,  a que nos permitiu progresar como especie desde que o home descubriu como podía xerar e controlar o lume fai uns 450000 anos. A ciencia é o que nos distingue doutras especies no noso planeta, é a que fai que os países sexan poderosos, é a que permite gañar diñeiro con aplicacións tecnolóxicas derivadas do desenvolvemento  científco. Permítenos coñecernos,  explica que é a vida, como funciona o noso cerebro e o resto do noso organismo.


O concepto de ciencia como a posibilidade de comprender o mundo mediante un procedemento  metódico foi realmente innovador. Pódese advertir a importancia da ciencia ao observar a enorme cantidade  dedisciplinas científicas que xurdiron a fin de responder ás diferentes inquietudes do ser humano, levando a distintos tipos de desenvolvemento. O  epistemólogo  Rudolf  Carnap expuxo unha moi interesante clasificación da ciencia en tres tipos básicos.

• As ciencias naturais son as que teñen por obxecto estudar á natureza e aos acontecementos que están no mundo: a bioloxía, a astronomía, a química ou a xeoloxía son algunhas delas.
• As ciencias humanas son as que, pola contra, teñen como obxecto estudar ao home e o que o rodea, a súa cultura e a súa organización. Aquí aparecen a filosofía, o dereito, a política e a economía, entre outras.
•  Ás ciencias formais, talvez as máis complicadas de definir, debido a que estudan formas de  inferencia, sen ter un marco de traballo determinado: aquí aparece a matemática e a lóxica.

As ciencias naturais permitiron que o home sexa capaz de superar enfermidades, de adaptarse ao ambiente e de coñecer o mundo que o rodea, mentres que as ciencias sociais foron dando conta de como os seres humanos se foron organizando para sobrevivir, superando os seus conflitos e desenvolvéndose en interacción cos demais. As ciencias formais establecen os parámetros racionais que permiten traballar nas demais ciencias, en xeral fano a partir de obxectos ou modelos xurdidos da abstracción.

A importancia da ciencia dimensionase máis na medida que un pode comprender a influencia que estas tiveron ao longo da humanidade. A comprensión do home e da súa contorna foron complementándose, e a partir desta combinación é que se foi alcanzando o desenvolvemento: a construción dunha cidade, que é unha actividade enteiramente humana, está suxeita ás condicións naturais do espazo, e necesariamente ese espazo logo determinará que persoas poden habitar nese lugar.

A industria ou a agricultura, os ámbitos por excelencia na actividade económica das persoas, sempre están suxeitas á dispoñibilidade de recursos, polo que necesitan nutrirse dos coñecementos que achegan as ciencias naturais. O crecemento de ambas as ciencias de maneira complementaria é o que permitiu superar os maiores obstáculos da humanidade, dándolle ao home a posibilidade de chegar a unha situación como a actual, onde, por exemplo, a esperanza de vida é moito maior que algúns anos antes, e pódese chegar dun continente a outro no termo de horas.

O triunfo da ciencia por sobre calquera dogma representa tamén o triunfo da verdade. Precisamente pola ausencia de verdades a priori é que a ciencia se destaca, pois toda afirmación debe ser demostrada para admitirse como verdade. Esa demostración pode limitarse á comprobación caso por caso, pero con iso non bastará para ser un coñecemento científico: como máximo, será unha conxectura e poderase afirmar que é certo en cada caso onde se pon a proba. Tratarase dunha verdadeira afirmación válida para todos os casos cando iso sexa demostrado, e esta é unha proposición fundamental das ciencias formais que se  extrapola aos outros grupos.

Con todo, esa extrapolación non é tan directa, e nas ciencias humanas é máis custoso arribar a coñecementos ou conclusións por medio da demostración: os homes non teñen un comportamento sistemático, e non pode anticiparse un resultado, dependendo a análise máis que nada da capacidade de observación do investigador. É por iso que moitas veces as ciencias humanas non buscan explicar o mundo de forma determinante, senón que aspiran á procura dunha interpretación xeral do ser humano en sociedade, sen enunciar os seus achados como verdades absolutas, senón máis ben como estimacións ou aproximacións. Moitas veces estas ciencias válense de instrumentos menos precisos, aínda que non por iso menos valiosos, como o estatístico ou o da entrevista.

A ciencia logrou atopar a cura para a gran maioría das enfermidades, desenvolver nocións como a xustiza e a democracia, logrou crear autos, avións, barcos e edificios de distintos tipos. Tamén é certo que a ciencia xerou os coñecementos necesarios para perfeccionar a industria  armamentística e non logrou conter o avance de moitas outras enfermidades, así como tamén se puxo ao servizo de réximes políticos  totalitarios. Esa contradición radica no feito de que a ciencia non é boa nin mala en si mesma, senón que depende dos fins cos que os homes a utilicen. Pero en calquera caso, a ciencia é importante e os seus alcances multiplícanse a un ritmo máis que veloz. Trátase dun camiño que talvez non teña límites na medida que siga vivo en cada xeración as ansias de saber e entender o que pasa ao redor e dentro de nós.